Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Ranouncle(-di-fueio-d'acounit)
Ranunculus aconitifolius
Ranunculaceae
Nom en français : Renoncule à feuilles d'aconit.
Descripcioun :Aquéu ranouncle trachis en mountagno sus sòu séusous. Se recounèis à si flour blanco e si fueio di proun divisado que dounon d'èr à li de l'acounit vo encaro estranglo-loup. Proche dóu ranouncle-di-fueio-de-platano se n'en destrìo majamen dóu poun de vist ecoulougi : Ranunculus aconitifolius trachis en ribo d'aigo e dins li prado à rousèu (magafourbié) alor que Ranunculus platanifolius vèn bèn dins li bos fre e li prado umido. Coumpara emé lou ranouncle-di-fueio-de-platano que ié sèmblo proun.
Usanço :Coume tóuti li ranouncle, es uno planto empouisounanto, pamens couneissèn pas d'usanço particuliero. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ranunculus
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 200 à 2400 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Ribiero
- Prado à rousèu
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Ranunculus aconitifolius L., 1753
(= Ranunculus aconitifolius subsp. aconitifolius L., 1753 )